हिंदकेसरी : भारताचे परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर (SCO Summit) हे 15 ऑक्टोबर आणि 16 ऑक्टोबर रोजी होणाऱ्या शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन शिखर बैठकीत सहभागी होण्यासाठी पाकिस्तानला भेट देत आहेत. 12 वर्षांनंतर भारतीय परराष्ट्रमंत्र्यांचा हा पाकिस्तान दौरा आहे. या शिखर परिषदेत सहभागी होण्यासाठी चीनचे पंतप्रधान पाकिस्तानात पोहोचले आहेत. रशियातूनही मोठा ताफा येत आहे. या समिटमध्ये सर्वाधिक नजर भारताच्या परराष्ट्रमंत्र्यांकडे असेल. इस्लामाबादमध्ये सीमेपलीकडील दहशतवादाच्या मुद्द्यावर जयशंकर पाकिस्तान आणि चीनला जोरदार मुकाबला करू शकतात, असे मानले जात आहे. निज्जर हत्या प्रकरणामुळे कॅनडा आणि अमेरिकेतील संबंध तणावपूर्ण असताना ही भेट होत आहे. त्याचवेळी चीन आणि रशिया पाश्चात्य देशांविरुद्ध SCO ला आव्हान देत आहेत.
पाकिस्तानने जारी केलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की, पंतप्रधान शाहबाज शरीफ या SSO बैठकीचे अध्यक्षस्थान करतील. त्यात रशिया, बेलारूस आणि कझाकिस्तानचे पंतप्रधानही सहभागी होणार आहेत. इराणच्या बाजूने उपराष्ट्रपती येत आहेत. जयशंकर यांच्या दौऱ्यात पाकिस्तानसोबत कोणतीही द्विपक्षीय चर्चा होण्याची (SCO Summit) शक्यता नसल्याचे भारताने स्पष्ट केले आहे. या परिषदेसाठी पाकिस्तानने राजधानी इस्लामाबादचे किल्ल्यामध्ये रूपांतर केले असून 9 हजारांहून अधिक सैनिक आणि पोलिस तैनात केले आहेत.
SCO, ज्याला शांघाय फाइव्ह म्हणूनही ओळखले जाते, त्याची स्थापना 1996 मध्ये झाली. यापूर्वी चीन, रशिया, कझाकिस्तान, किर्गिस्तान आणि ताजिकिस्तान हे सदस्य देश होते. सोव्हिएत युनियनच्या विघटनानंतर त्याची निर्मिती प्रादेशिक सुरक्षा, सीमेवरील सैन्याची संख्या कमी करणे आणि दहशतवादाचा सामना करण्यासाठी होती. भारत आणि पाकिस्तान 2017 मध्ये त्याचे सदस्य झाले. त्यात आता एकूण 10 सदस्य देश आहेत. यामध्ये इराण आणि बेलारूसचा समावेश आहे. SCO चे मुख्यालय बीजिंग येथे आहे.
पाहिल्यास, SCO ही पाश्चात्य संघटना NATO पेक्षा नवीन आहे, परंतु ती (SCO Summit) वेगाने आपला प्रभाव वाढवत आहे. आज, 3 अब्ज लोकसंख्या SCO देशांमध्ये राहते. या देशांचा जीडीपी जगाच्या एक चतुर्थांश आहे. अनेक विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की SCO ची निर्मिती पाश्चात्य देशांच्या नाटोला विरोध करण्यासाठी करण्यात आली आहे. पाश्चात्य देशांना पर्याय म्हणून रशिया आणि चीन हे दोन्ही देश एकत्र काम करत आहेत. अमेरिकन इन्स्टिट्यूट ऑफ पीसच्या मते, चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांना SCO आणि BRICS च्या मदतीने जगात आपला प्रभाव वाढवायचा आहे.
Atul Parchure : हरहुन्नरी कलाकार अतुल परचुरे काळाच्या पडद्या आड! मराठी सिनेसृष्टिवर शोककळा
